در کوه چه مواد غذایی استفاده کنیم؟ (قسمت دوم) - طرز ساختن نوشابه انرژی زا

با از دست رفتن نمک بدن بر اثر تعرق، تعادل یونی بدن هم به هم می خورد. از طرفی فعالیت کوهنوردی، قند خون را هم پایین می آورد. جهت بالا بردن قند خون و جایگزین کردن نمک از دست رفته می توانیم یک نوشیدنی دست ساز درست کنیم که از جهت مزه شاید چندان جالب نباشد اما جبران کمبود قند و نمک بدن را می کند. به یک لیتر آب مقدار 25 گرم شکر (معادل یک قاشق غذاخوری یا 15 حبه قند) و 2 گرم نمک اضافه کنید و هم بزنید و در طول برنامه از آن استفاده کنید.

    تغذیه و آب در برنامه های کوهنوردی

در کوهنوردی تهیه و مصرف غذا و آب مسئله بسیار مهمی را تشکیل می دهد. اصطلاح معروفی است که می گوید: ما زنده ایم به غذایی که می خوریم به همین دلیل ما باید بدانیم، چه مواردی را قبل و در طول برنامه باید استفاده نماییم و مقدار هر کدام از آنها، چقدر باید باشد و تأثیر هر کدام از این مواد بر روی بدن ما چگونه است؟

متأسفانه حجم کم کوله پشتی و توان و بنیه محدود ما اجازه نمی دهند که همه مواد غذایی را که در زندگی روزمره استفاده می نماییم با خود به کوه ببریم، بنابراین شناخت ما از مواد غذایی و این که چه موادی را مصرف یا با خود به کوه ببریم، نکته بسیار مهمی است.

انرژی ای که ماهیچه ها از آن استفاده می کنند به شکل چربی و هیدراتهای کربن می باشد. هیدراتهای کربن پس از ذخیره شدن در بدن برای یک فعالیت 2 تا 3 ساعت کافی هستند و بعد از آن ذخیره چربی می باشد که سوخت لازم را برای بدن تأمین می کند. در یک کار معمولی هیدراتهای کربن و چربی به طور مساوی مورد استفاده قرار می گیرند. در زمستان بدن ما به چربی بیشتری احتیاج دارد چرا که بخشی از آن باید صرف تولید گرما بشود. در یک برنامه کوهنوردی تقریباً همه چربی ای که از طریق خوردن کره یا سرخ کردن نیمرو و یا ماهی جذب بدن می شود، صرف سوخت و ساز بدن می شود.

مصرف کالری بدن

در زندگی روزمره مصرف انرژی برای یک زن که به کار دفتری مشغول است 1800 تا 2000 کالری و برای یک مرد 2000 تا 2400 کیلوکالری می باشد اما برای یک برنامه عادی کوهنوردی همراه با کوله کشی، روزانه مقدار 4000 کیلوکالری مورد احتیاج است. فراموش نکنید که مصرف انرژی با تغییر ارتفاع، وزن کوله پشتی، وزن و بنیه کوهنورد و طول مدت کوه پیمایی رابطه دارد. هرگاه برنامه کمی فشرده و سنگین تر شود، ممکن است که بدن به 5000 تا 6000 کیلوکالری و حتی در بعضی مواقع به 8000 تا 10000 کیلوکالری انرژی احتیاج داشته باشد. برای ما غیرممکن است که بتوانیم این مقدار انرژی را در عرض یک روز به بدن برسانیم. در اینگونه موارد باید مقداری غذای اضافی در روز قبل از برنامه، هنگام ناهار یا شام صرف کرد و بهتر است که این غذاها دارای مقدار زیادی هیدراتهای کربن باشند مثل ماکارونی، سیب زمینی، برنج و…

عمل کسانی که سعی می کنند در روز اجرای برنامه صبحانه زیادی بخورند، نه تنها درست نیست، بلکه این کار باعث خستگی و سنگین شدن بدن در طول برنامه می شود، علاوه بر این 15 ساعت طول می کشد تا بدن انرژی را در ماهیچه ها ذخیره کند. این بدین معنی است که چیزی که ما در طول روز می خوریم، باید وقت کافی جهت جذب شدن در ماهیچه ها را داشته باشد. بعضی ها صبحانه را مهمترین غذا در طول برنامه می دانند اما نظریه غالب، شام را غذای مهم و عمده می داند. اصولاً از 3 وعده غذای روزانه به نظر عده ای باید صبحانه 50 درصد ، ناهار30 درصد و شام 20 درصد را تشکیل بدهند، عده ای دیگر معتقدند که صبحانه 20درصد ، ناهار30 درصد و شام 50 درصد نسبت صحیح تری است.